Ο συνδικαλιστής Σαμπάζ Νέιπιερ

Γράφει ο Άγγελος Αναστασόπουλος

Δεν θα τα ακούσετε από εμένα τα χαΐρια του Σαμπάζ Νέιπιερ. Τεράστιος σκόρερ, αλλά πήλινος. Όλοι το λένε. Όσο για το αν τον χρειάζεται ο Παναθηναϊκός, αυτά είναι λημέρια του Μάρκου Χάννα, εδώ στο Sports Journeys, οπότε θα πατήσω πολύ λίγο στα χωράφια του για να πω κι εγώ την άποψή μου. Αυτό που με ενδιαφέρει πιο πολύ είναι η προσωπικότητα του Σαμπάζ. Γιατί είναι πολύ σπουδαία υπόθεση για τον αμερικανικό αθλητισμό. Αλλά θα φτάσουμε και εκεί.

Πάμε πρώτα να μιλήσουμε για τα πιο πεζά. Για το αδόκιμο της ανακοίνωσης του ενδιαφέροντος και για το κατά πόσο αυτός ο παίκτης είναι το κλειδί για να αλλάξει εικόνα ο Παναθηναϊκός.

Ένας Ράντονιτς σε φουρτούνα

Στα κοντά σαράντα μου χρόνια στον γαλάζιο πλανήτη δεν έχω ματαδεί κάτι τέτοιο. Ένας προπονητής ανακοίνωσε ότι η ομάδα του πάει να αποκτήσει παίκτη, στη συνέντευξη Τύπου, μετά από αγώνα, χωρίς να του γίνει ερώτηση και χωρίς να υπάρχει καμία φημολογία. Αν έχει ξαναγίνει κάτι παρόμοιο είναι από ομάδες που είναι στα πάνω τους. Τότε που τους παίρνει να κάνουν «δωράκια» στους οπαδούς. Τώρα έγινε από έναν προπονητή σε απόγνωση.

Ο Ντέγιαν Ράντονιτς ξέρει ότι υπό κανονικές συνθήκες θα είχε αποχωρήσει από τον Παναθηναϊκό στις 20 Δεκέμβρη. Στη βαριά ήττα από τον Ολυμπιακό. Κι αν όχι τότε, ίσως σε μία από τις επόμενες ήττες. Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος το έχει πράξει πολλές φορές. Δεν ξέρω ποιο πείσμα τον κάνει να κρατάει τον Μαυροβούνιο στον πάγκο. Προσέξτε ότι δεν λέω «εμπιστεύεται». Αμφιβάλλω ότι εμπιστεύεται τον κόουτς Ράντονιτς. Τον κρατάει από καπρίτσιο.

Άλλο ένα γκαρντ, άλλος ένας ξένος

Αλήθεια τώρα; Αυτό θέλει ο Παναθηναϊκός για να στρώσει; Άλλον έναν ξένο; Άλλο ένα γκαρντ; Αν έρθει θα είναι ο ένατος ξένος στο ρόστερ. Πράγμα που σημαίνει ότι άλλος ένας θα κάνει πέρα και θα ακολουθήσει τους Άντριους και Γκριγκόνις στο τμήμα έμμισθων θεατών από την εξέδρα του ΟΑΚΑ. Ο Άντριου Άντριους είναι παροπλισμένος από τον Οκτώβρη. Ο Μάριους Γκριγκόνις των ενός εκατομμυρίου ευρώ από τις 23 Δεκέμβρη.

Την ίδια στιγμή, το ρόστερ είναι γεμάτο γκαρντ. Στους ψηλούς είναι το ζήτημα. Γουίλιαμς, Παπαγιάννης, Γκουντάιτις. Αυτό ήταν. Φινίτο. Τα δύο σέντερ δηλαδή και μοναδικό τεσσάρι ο Γουίλιαμς, αφού ο Μαντζούκας παίζει σκάρτα δεκάλεπτα και ο Χουγκάζ έχει 55 δευτερόλεπτα συμμετοχή μέσα στη σεζόν, παρότι έχει κληθεί στην αποστολή 19 φορές. Τα νούμερα τα ξετρύπωσε ο Γιάννης Ψαράκης. Μη με περάσετε για κανέναν που κάνει έρευνα.

Νέιπιερ, ο συνδικαλιστής

Και πάμε τώρα στο πραγματικά σημαντικό. Γιατί ο Σαμπάζ Νέιπιερ είναι από τους αγαπημένους μου αθλητές. Όχι για τις 30άρες που μπορεί να βάλει στην Ευρώπη (και μπορεί, αν μείνει υγιής). Ούτε καν για τα δύο κολεγιακά του πρωταθλήματα με το Κονέκτικατ (λατρεύω το NCAA και είναι η βαθμίδα του μπάσκετ που ξέρω όσο καμία άλλη). Αλλά είναι για κάτι που ξεκίνησε όταν ήταν τελειόφοιτος στο Πανεπιστήμιο και οδήγησε στη μεγάλη αλλαγή του 2019.

Ήταν 2014. Ο Νέιπιερ κέρδισε το δεύτερο εθνικό του πρωτάθλημα με τους Χάσκις του U-Conn και αναδείχθηκε καλύτερος παίκτης της March Madness. Και στις δηλώσεις του έριξε αλάτι σε μια πληγή εξήντα ετών.

«Είναι φοβερό συναίσθημα. Ως φοιτητές-αθλητές κάναμε τα πάντα για αυτήν την υποτροφία στα πανεπιστήμιά μας, αλλά αυτό δεν τα καλύπτει όλα. Υπάρχουν βραδιές πείνας, όταν δεν έχουμε λεφτά για φαγητό. Τα λεφτά χρειάζονται. Δεν ζητάμε χιλιάδες δολάρια, είμαστε νέοι και ίσως δεν ξέρουμε πώς να διαχειριστούμε τόσα χρήματα. Υπάρχουν βραδιές πείνας, αλλά πάντα πρέπει να παίζω δυνατά για την ομάδα. Δεν είμαι υπάλληλος, δεν θέλω να παίρνω εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια, αλλά βλέπω τη φανέλα μου να πωλείται και θέλω κάτι ως αντάλλαγμα, να μην πηγαίνω στο κρεβάτι λιμασμένος».

Από το 1953 και τη θέσπιση του οργανισμού NCAA, δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στην ερασιτεχνική ιδιότητα των παικτών. Εφευρέθηκε ο όρος «φοιτητής-αθλητής». Οι παίκτες πληρώνονται με μόρφωση. Και τα πανεπιστήμια πλουτίζουν. Και το NCAA πλουτίζει. Και οι προπονητές του κολεγιακού μπορεί να αμείβονται με δεκαπέντε εκατομμύρια δολάρια το χρόνο. Για να βρίζουν έναν 18χρονο έφηβο που έχασε το λέι απ, επειδή έχει όλη μέρα βάρη και προπόνηση και μαθήματα και δεν έχει τα χρήματα για να σταματήσει το γουργουρητό στο στομάχι.

Υπήρχαν προπονητές που είπαν ότι «αν οι παίκτες αρχίσουν να αμείβονται, εγώ δεν θα έχω πλέον θέση στο κολεγιακό». Καλό δρόμο και να μας γράφεις. 

Γιατί οι Αμερικανοί είναι τόσο παρανοϊκοί, που για να θεωρηθεί ένας αθλητής ερασιτέχνης, πρέπει να μην έχει προσωπικό εισόδημα. Έστω και από άλλες δουλειές εντός του πανεπιστημίου. Δηλαδή ο φοιτητής που δουλεύει στην μπουτίκ της ομάδας, θα πάρει 5 δολάρια την ώρα για να πουλάει τη φανέλα του Νέιπιερ. Ο οποίος δεν θα δικαιούται τίποτα.

Υπάρχει η ιστορία ενός παίκτη του αμερικάνικου φούτμπολ, σε κάποιο πανεπιστήμιο του Τέξας, που έχασε τη μητέρα του και ο προπονητής του τού πλήρωσε τα εισιτήρια για να πάει στην κηδεία. Το NCAA το θεώρησε χρηματισμό και τον απέβαλε. 

Ο Σαμπάζ Νέιπιερ οργάνωσε το 2014 το πρώτο συνδικάτο φοιτητών στην ιστορία της Πολιτείας του Κονέκτικατ. Δεν κατάφερε πολλά εκείνη την περίοδο. Αλλά ο αγώνας του δικαιώθηκε το 2019, όταν αποφασίστηκε πως τα δικαιώματα της εικόνας ενός φοιτητή-αθλητή τού ανήκουν. Δεν θα δικαιούται μισθό και ασφάλιση από το κολέγιο (σε περίπτωση σοβαρών τραυματισμών αφαιρούνται και οι υποτροφίες), αλλά θα μπορεί να υπογράφει συμβόλαια με χορηγούς και αν η εικόνα του χρησιμοποιείται από το NCAA θα παίρνει κάποιο μικρό ποσό. Καλύτερα από το τίποτα. Μια καλή αρχή.

Ο Σαμπάζ Νέιπιερ δεν είναι ο σωτήρας του Παναθηναϊκού. Αλλά είναι ο άνθρωπος που άλλαξε μια καθεστηκυία τάξη λέγοντας ότι δεν γίνεται να στέλνεις εφήβους πεινασμένους για ύπνο και να τους ζητάς να καρφώνουν για πάρτη σου.

Photos Credits: VTB League